تحریک الکتریکی یکی از روشهای درمانی در فیزیوتراپی است که در کنار سایر درمانها نقش بسیار مفیدی در درمان بسیاری از بیماریها دارد و می تواند بدون نیاز به عملهای جراحی که اغلب عوارضی را در پی دارند، به بهبود شرایط بیماران کمک کند. فیزیوتراپیستها بعد از ارزیابی شرایط بیمار از انواع جریانهای الکتریکی در روند درمان استفاده میکنند. بسته به شدت بیماری، نیاز بیمار و تشخیص فیزیوتراپیست تعداد جلسات درمانی و نوع جریان الکتروتراپی متفاوت است.
فواید تحریکات الکتریکی
01
تسکین درد از طریق تاثیر بر پایانههای عصبی و ترشح هورمونهای ضد درد مانند اندورفین در بدن
02
کمک به ترمیم سریعتر زخمها و تسریع در ترمیم و بازسازی بافتهای آسیب دیده از طریق افزایش جریان خون
03
تقویت عضلات با تاثیر بر فیبرهای عضلانی و اعصاب
04
افزایش جریان خون موضعی
05
کاهش التهاب و تورم
موارد کاربرد الکتروتراپی
جریانهای الکتریکی فیزیوتراپی دربسیاری از بیماریها کاربرد دارد.
- آرتروز مفاصل
- تنگی کانال نخاعی و فتق دیسک
- کمردرد و دردهای سیاتیکی
- گردن درد و دردهای تیرکشنده به اندام فوقانی و دست
- آسیب دیدگی اعصاب محیطی در اثر تصادف یا بیماریهای سیستم اعصاب
- آسیبهای ورزشی مثل پارگی و کشیدگی رباطهای زانو و شانه
- پس از جراحی تعویض مفصل لگن و زانو
- آرنج تنیس بازان
- درد های پس از اعمال جراحی
- پس از شکستگی ها
- فیبرومالژی
- فلج بلز صورت
- ضعف عضلانی ناشی از بیماریهای عضلانی و عصبی
- ضعف عضلات کف لگن و بی اختیاری ادراری و یبوست
- دیابت، در بیماران دیابتی عوارض ناشی از بیماری قند زخمهای دیابتی و آسیب به اعصاب محیطی است که از جریانهای الکتریکی برای بهبودی آنها استفاده میشود.
TENS
یکی از روشهای تحریک الکتریکی، استفاده از TENS است. در این روش پدهای الکتریکی بر روی پوست قرار گرفته و تحریک الکتریکی از طریق آن ها به اعصاب و فیبرهای حرکتی عضلات منتقل میشود. پدها روی نواحی دردناک بدن قرار داده شده و با استفاده از آن ها جریان الکترکی ضعیفی به بافت آسیب دیده منتقل میشود.
در این روش تحریک اعصاب سبب میشود انتقال پیام درد به سیستم عصبی مرکزی مختل شده و درد تسکین یابد. TENS (تنس) همچنین با تحریک سلولها به ترشح محرکهای ضددرد طبیعی به کاهش احساس درد کمک میکند.
یکی از مزایای استفاده از تنس، این است که عوارض داروهای خوراکی تسکین دهنده درد را ندارد. در طول تحریک تنس، بیمار احساس گزگز در محل پدها دارد،که فیزیوتراپیست در زمان درمان، شدت آن را کنترل میکند.
تنس مورد استفاده در فیزیوتراپی شامل چند نوع جریان است که استفاده از انواع آنها در بیماران ،موجب میشود اثر بیشتری بر درمان و کاهش درد داشته باشد. محل قرار گیری الکترودها و میزان شدت جریان و تعداد جلسات و فاصله بین جلسات با توجه به بیماری و پیشرفت درمان توسط فیزیوتراپیست تشخیص داده میشود.
دستگاه IF
جریانهای تداخلی یا ایترفرنشیال نیز از انواع دیگری از جریانهای الکتریکی مورد استفاده در فیزیوتراپی هستند که نفوذ بیشتری نسبت به تنس دارند. جریانهای تداخلی دارای چند نوع شکل موج مختلف هستند و در بسیاری از بیماریها استفاده میشوند.
یکی از موارد استفاده این نوع جریان در درمان ضعف عضلات کف لگن است. چون این عضلات در عمق لگن قرار دارند، برای تقویت آنها نیاز به جریانهایی با نفوذ بیشتر هستیم. تحقیقات زیادی نشان میدهد که IF برای تقویت عضلات لگنی بسیار موثر است.
سایر روشها
تحریکات دیگری نیز در فیزیوتراپی استفاده میشوند. مانند FFS، FARADIC و IDC. این جریانها بمنظور تقویت عضلات، افزایش میزان گردش خون و کاهش تورم بافتها استفاده میشوند.
در بعضی از بیماران، شدت ضعف عضلانی به حدی است که فرد قادر به انجام تمرینات ورزشی نیست. در این موارد از جریانهای الکتریکی برای تقویت عضلات استفاده میکنیم تا بیمار برای انجام ورزشها آماده شود.
همچنین بهبود گردش خون نیز یکی از اهداف بسیار مهم برای اغلب بیماران است که با استفاده از تحریکات الکتریکی در کنار روشهای دیگر فیزیوتراپی بدست میآید.